1) Hikayeci (Nakilci) Tarih:
- Yer ve zaman belirtilir,
- fakat neden-sonuç üzerinde durulmaz.
- Olaylar efsanelerle dolu, masal türü bilgiler içerir.
- Hikayeci tarih çeşidi M.Ö. 5.Yüzyılda Herodot’la başlar.
2)Kronik (Yıllık) Tarih:
- Olaylar arasında bağlantı kurulmadan her yılın olayları sırasıyla yazılır.
- Hititler’ de ki Anallar bu tarih çeşidine örnektir.
3) Öğretici (Pragmatik-Akılcı-Faydacı) Tarih :
- Okuyucuya ahlaki ve milli duyguları aşılama, geçmiş olaylardan ders alınmasını sağlamak için yazılan tarih çeşididir.
- Olayların anlatımında his ve heyecan ön plandadır.
- Olaylarda kişiler kahramanlaştırılır.
- Bu tarzın ilk temsilcisi Tukidides’tir. XIX. Yüzyıla kadar bu türde tarihi eserler yazılmıştır. (Homeros; İlyada ve Odesa)
4)Sosyal Tarih:
- Olayların duygusal yanlarını almayarak toplumun her türlü faaliyetlerini inceleyen tarih çeşididir.
5)Bilimsel (Neden-nasılcı/araştırmacı) Tarih:
- Olayların neden ve sonuçlarını inceleyerek, aralarında bağlantı kurmaya çalışan tarih çeşididir.
- Olaylar ince ayrıntılarına kadar incelenir.
- XIX. Yüzyılda gelişmeye başlamıştır. Tarih yazıcılığının son aşamasıdır
TÜRKLERDE TARİH YAZICILIĞI
- Orta Asya Türkleri Konar-göçer yaşadıkları için yazılı edebiyat gelişmemiştir. Dolayısıyla tarih yazıcılığı da gelişmemiştir. Bu konudaki ilk adım Orhun Abideleri olarak kabul edilebilir.
- Şehnamecilik : Türklerin islamiyeti kabulü ile birlikte hayatlarına girmiş, İran, Hint geleniğinde yaygın olarak görülen tarih yazıcılığı şekildir.Büyük insanların hayat hikayelerini, kahramanlıklarını anlatır. Bunu yaparken kahraman yüceltilir. Daha çok manzum şekilde yazılmıştır.
- VAKANÜVİSTLİK : Osmanlı devletinde 17. Dan itibaren görülmeye başlanan tarih yazıcılığı şekilidir. Vakanüvistler resmi saray tarihçileridir. ( dolayısıyla objektif olmaları beklenemez ) İlk vakanüvist Mustafa NAİMA efendidir.
- 19. Yüzyılın ikinci yarısından itibaren ülkemizde bilimsel tarihçilik gelişmeye başlamıştır. Bilimsel tarihçilik diyince ülkemizde akla gelen ilk kişi Tarihçilerin Kutbu olarak bilinen Halil İNALCIK’tır.
Henüz Hiç Yorum Yapılmamış