Kütahya – Eskişehir Muharebelerinin Nedenleri

  • Eskişehir üzerinden Ankara’ya ulaşmak.
  • I. İnönü ve II. İnönü muharebelerinin intikamını almak.
  • Sevr’i zorla kabul ettirmek.
  • TBMM’yi dağıtmak.

Muharebe

  • İnönü muharebelerinden mağlup ayrılan Yunanlılar yeniden geniş çaplı bir saldırıya hazırlandılar. Asker ve teçhizat yönünden güçlerini arttırdılar. İngiliz Hükümeti araç gereç bakımından Yunanlılara yardım etti.
  • Daha önceki saldırılardan çok daha büyük kuvvetlerle iki kol üzerinden saldırıya geçtiler. Bir kol Kütahya’ya doğru ilerlerken, diğer kol Eskişehir’e saldırmıştır. 
  • Türk ve Yunan kuvvetleri arasında zaten bir dengesizlik vardı. Yunan ordusu sayı olarak, teçhizat açısından Türk ordusundan çok üstündü. Şimdi bu fark daha da açılmıştı. Bu saldırı ile, Afyon, Kütahya ve Eskişehir’i ele geçirdiler.
  • Mustafa Kemal, Türk ordusunun daha fazla kayıp vermesini önlemek için bütün birliklerin Sakarya nehrinin doğusunda çekilmesini tavsiye etti.
  • Onun tavsiyesi ile Türk ordusu bir miktar toprağı (Eskişehir ile Sakarya nehri arasını) terk ederek Sakarya Irmağının doğusuna çekildi.
  • Böylece, Sakarya Nehri, iki ordu arasındaki doğal sınır oldu.

DİKKAT: Mustafa Kemal’in Kurtuluş savaşı ile ilgili temel stratejisi şudur: Yunanlıları bir kez durdurursak bir daha hareket edecek kuvvetleri kalmayacak ve onları Anadolu’nun içlerine çektikçe durdurma ihtimalimiz artacaktır. Bu yüzden Kütahya-Eskişehir Muharebeleri bir bozgundan çok planlı bir geri çekiliştir.  

NOT: Kütahya-Eskişehir muharebeleri, Batı Cephesinde Yunanlılara karşı yapılan üçüncü savunma savaşı ve alınan tek yenilgidir.

Kütahya – Eskişehir Muharebelerinin Sonuçları

  • Afyon, Kütahya, Eskişehir gibi önemli merkezler işgal edildi.
  • TBMM’deki muhalif gruplar yeniden Mustafa Kemal’i sorumu tuttular ve meclisin Ankara dışına taşınmasını önerdiler.
  • I. Ve II. İnönü Muharebeleri ile oluşan olumlu hava bir anda yok oldu. Yeniden asker kaçaklarının sayısı arttı. Askere alma işlemlerinde zorluklar yaşanmaya başladı.
  • Mustafa Kemal, BAŞKOMUTANLIK yasası ile Türk ordusunun başına geçti.

NOT: Ayrıntılı bilgi için bakınız: BAŞKOMUTANLIK YASASI

  • Mustafa Kemal, Başkomutanlık yasasının kendisine verdiği yetkiyi kullanarak, ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için Tekâlif-i Milliye Emirleri’ni yayınladı.