TÜRKLER VE İSLAMİYET

  • Türkler ile Müslümanlar ilk kez Hz. Ömer döneminde İran’ın fethi ile komşu oldular. Ve ilk ilişkiler başladı.
  • Hz. Osman döneminde ise ilk mücadeleler başladı.
  • Emeviler devrinde Türk-Arap ilişkileri en kötü dönemini yaşar. En kanlı çatışmalar bu devirde olur. Emeviler Horasan ve Maveraünnehir İslamiyetin yayılışı Türk direnişi ile engellenir.
  • TALAS SAVAŞI – 751 -: Abbasi İslâm Ordusu + Türkler X Çin

Sebep: 

1- Göktürk Devleti’nin yıkım fırsatı bilen Çin ile İpek Yolundan daha fazla yararlanan Abbasilerin Orta Asya’daki güç mücadelesi,

2- Çin karşısında zor durumda kalan Karluk Türklerinin Abbasi Devleti’nden yardım istemesi,

Sonuçları:

1- Orta Asya üzerinden Çin tehlikesi kalktı.

2- İslâmiyet Türkler arasında hızla yayılmaya başladı.

Yorum: Türkler arasında İslamiyet’in yayılması Orta Asya ve Horasan bölgesinde İslam kültürüne dayanan yeni bir uygarlık ortamının oluşmasını sağlamıştır. Bu yüzden Talas Savaşı Türk İslam tarihinin başlangıcı kabul edilmektedir.

3- İslâm Dünyası Türklerle dostluğu sayesinde kâğıt yapımını öğrendiler.

  • Abbasiler devrinde, kurulan iyi ilişkiler sayesinde, islamiyeti tanıyan Türkler kitleler halinde Müslüman olurlar. Ve Abbasi devletinde önemli görevlere getirilirler.

 

TÜRKLERİN İSLAMİYETİ KABUL ETME NEDENLERİ

Türklerin islamiyeti kabul etmelerinin en temel sebebi, İslamiyet ile eski dinleri arasındaki sayısız benzerliktir.

Bu benzerlikler:

İSLAM ÖNCESİ İNANIŞİSLAM İNANIŞI
1. Göktanrı inanışı1. Tek tanrı inanışı
2. Ahiret inanışı (Uçmağ-Tamu)2. Ahiret inanışı (Cennet-Cehennem)
3. Kurban adama3. Kurban kesme
4. Fetih ve egemenlik4. Cihat anlayışı
5. Yağmacılık5. Ganimet alma
6. Sosyal yaşam anlayışı ( hırsızlık, yalan v.b)6. Sosyal yaşam anlayışı ( hırsızlık, yalan v.b)
7. Ruhban sınıfının olmaması7. Din adamlarının üstünlüğünün olmaması
8. Farklı dinlere karşı hoşgörü8. Farklı dinlere karşı hoşgörü


Türklerin İslamiyet’e Katkıları

1. Müslümanlığın;

a) Karahanlılar, Türkistan’a

b) Gazneliler, Afganistan – İran – Pakistan (bugünkü) ve Hindistan’a,

c) Selçuklular, Kafkasya ve Anadolu’ya,

d) Osmanlılar, Balkanlara yayılmasını sağlamışlardır.

2. Müslümanlığı;

a) Avasım illerinde Bizanslılara,

b) Anadolu’da, Bizanslılara ve Haçlılara,

c) Balkanlarda, Avrupa Hıristiyan dünyasına karşı başarı ile savunmuşlardır.

3. İbni Sina, Buruni, Farabi gibi Türk-İslam bilgilerinin çalışmaları ile bilim yaşamının, gelişmesinde büyük katkıları olmuştur.

4. Camileri, medreseleri gibi pek çok eserle İslam sanatının, gelişmesinde ve yayılmasında büyük hizmetlerde bulunmuşlardır.

 

 İLK TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ

MISIR’DA KURULAN TÜRK- İSLAM DEVLETLERİ

  • Tolunoğulları
  • İhşidiler
  • Eyyubiler
  • Memlükler

HORASAN, MAVERAÜNNEHİR BÖLGESİNDE KURULAN TÜRK-İSLAM DEVLETLERİ

  • Karahanlılar
  • Gazneliler
  • BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ
  • Harzemşahlar