İSLAMİYET’İN DOĞUŞU VE YAYILIŞI:

• İslam Dini’nin peygamberi Hz. Muhammed, Mekke’nin önemli kabilelerinden biri olan Kureyş Kabilesi’nin “Haşimi” kolundan gelmekteydi. (diğer kol ise Ümeyye yani Emevi koludur.)
• Gençliğinde ticaret ile uğraşmış, Hz. Hatice ile evlendikten sonra ticari yaşamdan çekilmişti.
• Hz. Muhammed’e sürekli gittiği Nur Dağı’ndaki “Hıra Mağarası’nda” 610 yılında Tanrı tarafından Cebrail aracılığı ile “ilk vahiy” gönderilmek suretiyle “Peygamberlik” verilmiştir.
• 613 yılında ise Tanrı buyruklarını “vahiyleri” halka açıklama yani elçilik (Resullük) görevi verilmiştir.
• Hz. Muhammed, Tanrı’dan aldığı emirleri (Vahiyleri) halka açıklarken kendisine inananlar olduğu gibi,

DİKKAT: Peygameberimize inanan ilk dört Müslüman:

1. Hz. Hatice
2. Hz. Ebubekir
3. Hz. Ali
4. Hz. Zeyd

• İslamiyetin yayılmasına putperest Mekkeliler şiddetle tepki gösterdi. Bunun temel sebebi Kabe’nin putperestler için kutsal kabul edilmesi ve bunun ekonomik kazançlarını kaybedeceklerini düşünmeleridir.
• Baskıların artması üzerine Mekke’de yaşama şansı bulamayan Müslümanlar, Hz. Muhammed’in izni ile “615-616” yıllarında Habeşistan’a göç etmek zorunda kalmışlardı. Böylece ilk Müslüman kafilesi Mekke’den ayrılmış oldu.

I. ve II. Akabe görüşmeleri (biatleri)

Hz. Muhammed ile Müslümanlığı kabul eden Medineliler arasında 2 kez yapılan görüşmelerdir. Bu görüşmelerde Medineli Müslümanlar, Hz. Muhammed’e bağlı olacaklarına söz vererek O’na biat etmişlerdir.

HİCRET (622) VE MEDİNE İSLAM DEVLETİ’NİN KURULUŞU:

Mekke’de yaşama şansı kalmayan Hz. Muhammed’in Hz. Ebu Bekir ile birlikte, İslam tarihinde bir dönüm noktası olarak nitelendirilen Mekke’den Medine’ye göçüne Hicret denilmiştir.

BÖYLECE:

1. Müslümanlar büyük bir baskıdan kurtulmuşlar ve dinlerini rahatça yaşayabilecekleri bir ortama kavuşmuşlardır.

2. Hz. Muhammed Medine’de İslami esaslara dayalı yeni bir devletin temellerini atmıştır.

3. Hicret Hz. Ömer döneminde düzenlenen “Hicri Takvime” başlangıç kabul edilmiştir.

DİKKAT 1: Hz. Muhammed, Medineli Müslümanlar “Ensar” ile Mekke’den göç eden Müslümanlar “Muhacirin” arasında “kardeşlik” antlaşmasını gerçekleştirdi.

DİKKAT 2: Ayrıca, Medine’nin huzur ve güvenliği için Medine’de yaşayanlarla “Medine Sözleşmesi” adı ile bilinen bir antlaşma yaptırmıştır.

Medine sözleşmesi  yeni bir devletin kurulduğunu kanıtlayan ilk belge olarak kabul edilir.

HZ. MUHAMMED DÖNEMİ

BEDİR SAVAŞI (624)

• Medineli Müslümanlar ile Mekkeli putperestler arasındaki ilk savaştır.
• Bu ilk savaş Müslümanların zaferi ile sonuçlanmıştır.
• Müslümanlık büyük bir tehlikeden kurtulmuştur.

NOT: Savaş sonunda elde edilen ganimetlerin paylaşımı, bundan sonraki ganimet paylaşımlarına örnek olmuştur. İSLAM SAVAŞ HUKUKU doğmuştur. (1/5 Hazineye, 4/5 savaşa katılanlara verilirdi.)

NOT: Savaş sonunda Peygamberimiz savaş esirlerinden parası olmayanları on müslüman çocuğa okuma-yazma öğretme karşılığında serbest bırakmıştır. Bu da İslamiyetin okuma-yazmaya verdiği önemi gösterir.

UHUD SAVAŞI (625)

Nedeni: Mekkelilerin Bedir yenilgisinin öcünü almak istemeleridir.

Sonuç:

• Müslüman kuvvetlerin üstün olduğu bir sırada, yerlerinden ayrılmamaları konusunda kesin emir verilmesine rağmen Müslüman okçuların yerlerini terk etmeleri yüzünden Müslümanların kayıpları ile sonuçlanmıştır.
• Müslümanlar ne olursa olsun peygamberin sözünden çıkmamaları gerektiğini anlamıştır.

HENDEK SAVAŞI (627)

Nedeni:

• Mekkelilerin, Müslümanlığın yayılışını engellemek için Müslümanlara karşı yaptıkları son saldırı savaşıdır.

Savaş:

• Hz. Muhammed bu savaşta İranlı Selman-ı Farisi’nin önerisi doğrultusunda Medine’nin saldırıya açık yerlerini hendekle çevirerek Medine’de savunma savaşı yapmıştır. Hendeği aşamayarak başarısız olan Mekkeliler, Medine önlerinden çekilmek zorunda kalmışlardır.

Sonuçları:

1. Mekkelilerin saldırı gücü kırılmıştır. Bundan sonra Mekkeliler savunmada kalırken saldırı (taarruz) sırası Müslümanlara geçmiştir.

2. İslamiyet’in Medine dışında yayılması hızlanmıştır.

HUDEYBİYE ANTLAŞMASI (628)

• Hz. Muhammed, Müslümanlar ile Kâbe’yi ziyaret için Mekke’ye doğru yola çıkmışlardı. Yapılan görüşmeler sonunda Hudeybiye Antlaşması yapıldı.

Buna göre;

1. İki taraf 10 yıl savaş yapmayacak,

2. Reşit olmayan bir Mekkeli, Müslüman olsa bile Mekke’ye geri verilecek, Mekke’ye sığınan bir Medineli ise geri verilmeyecektir.

YORUM: Görünüşte Müslümanların aleyhineymiş gibi duran bu maddenin sonradan Müslümanların lehine olduğu anlaşılmıştır.

3. İsteyen Arap kabileleri, Mekke ve Medine ile antlaşma yapabilecek. Ancak taraflar anlaşma yaptıkları kabilelere yardım etmeyecek,

4. Müslümanlar O yıl Kabe’yi ziyaret etmeyecek, ertesi yıl 3 gün Kabe’yi ziyaretlerine izin verilecekti.

Önemi: Mekkeliler bu yolla Müslümanların varlığını “Resmen” ve “Hukuken” tanımışlardır.

HAYBER’İN FETHİ (629)

Nedeni:  Yahudilerin Müslüman tüccarlara zarar vermeleri

Önemi: Şam ticaret yolu güvenlik altına alınmıştır.

NOT: fetihten sonra bazı Yahudilerin Haraç ve Cizye vergileri ödemeleri şartı ile burada yaşamalarına izin verilmiştir. Bu uygulama daha sonraki tüm İslam devletlerine örnek olmuştur.

Haraç: garimüslimlerden alınan toprak ve ürün verisidir.

Cizye: Gayrimüslim erkeklerden askere gitmemeleri karşılığı alınan vergidir.

MUTE SAVAŞI (629)

• Hz. Muhammed’in katılmadığı bir seriyedir.

NOT: Peygamberimizin katıldığı savaş ya da seferlere GAZVE, katılmadığı ve onun döneminde gerçekleşen savaşlara ise SERİYYE denir.

• Müslümanlar ile Bizanslılar arasındaki ilk savaştır.
• Müslümanlar ağır kayıplar verip yenilmiş olmalarına rağmen Halid bin Velid, orduyu toparlamış ve Medine’ye getirmiştir.

MEKKE’NİN FETHİ (629)

• Hudeybiye Barışı’nın Mekkeliler tarafından bozulması üzerine Müslümanlar, Mekke üzerine yürüyerek fazla bir direnişle karşılaşmadan Mekke’yi fethetmişlerdir.
• Kabe’deki putlar kırdırılarak putperestliğe büyük bir darbe vurulmuştur.

HUNEYN SAVAŞI (630)

• Putperest Arap kabilelerinin Müslümanlara karşı Huneyn’de toplanmaları üzerine yapılan savaş, Müslümanların zaferi ile sonuçlanmıştır.

TAİF SEFERİ (630)

• Hz. Muhammed Huneyn’de yenilen putperestlerin Taif’e sığınmaları üzerine şehri kuşatmış, ancak fethedememiştir.
• Taifliler ertesi yıl kendiliklerinden İslamiyet’i kabul etmişlerdir.

TEBÜK SEFERİ (631)

• Hz. Muhammed’in son seferidir.
• Bizanslıların, Arabistan’a saldıracakları söylentileri üzerine sefer düzenlenmiştir. Ancak Tebük’e gelindiğinde söylentilerin doğru olmadığı görülmüştür.
• Bu sefer İslamiyet’in Gassaniler arasında yayılmasını sağlamıştır.

NOT: Bu seferin Arap yarımadası dışında yapılan ilk sefer olduğu ileri sürülmüştür.

VEDA HACCI VE PEYGAMBERİMİZİN ÖLÜMÜ (632)

• Hz. Muhammed, kalabalık bir Müslüman kafilesi ile Kabe’ye gitmiş, burada verdiği hutbede Müslümanlara veda etmişti.
• Bu yüzden haccına “Veda Haccı”, hutbesine de “Veda Hutbesi” denmiştir.
• Medine’ye döndükten sonra hastalanan Hz. Muhammed 8 Haziran 632’de Medine’de vefat etmiştir.