•      Ege ve Yunan uygarlığı, Ege Denizi’ndeki adalar, Yunanistan, Makedonya, Trakya, Batı ve Güney Batı Anadolu’da yaşayan toplulukların meydana getirdiği bir uygarlıktır.

Ege ve yunan uygarlığı:

  1. Girit uygarlığı
  2. Miken uygarlığı
  3. Yunan uygarlığı olmak üzere 3 dönemde ele alınmaktadır.

1. GİRİT UYGARLIĞI:

  • Ege uygarlıklarının ilki Girit adasında kurulmuştur.
  • En önemli yerleşim yeri KNOSSOS’tur.
  • Girit’in Ege ile Akdeniz arasında olması çevre kültürlerle sürekli ilişkide olmasını sağlamıştır.

2. MİKEN UYGARLIĞI :

  • MÖ. 2000’lerde Mora yarımadasına ulaşan Akalar burada MİKEN şehrini kurdular.
  • Çanakkale boğazına hakim olmak için Truvalılarla savaştılar. (Efsanevi Truva savaşları)
  • Aka egemenliğine MÖ 1200lerde Dorlar son verdi.

3. ESKİ YUNAN UYGARLIĞI :

  • Akaların egemenliğine son vererek Yunanistan’ı ele geçiren Dorlar, şehir devletleri kurdular.

DİKKAT:Şehir devleti varsa siyasi birlik yok demektir.

  • Önce Persler sonra kendi aralarında ki mücadeleleri İskender’in Yunanistan’ı ele geçirmesine kadar sürdü.
  • Yunanlılar “POLİS” adı verilen şehir devletleri kurmuşlardır.
  • Bu şehir devletlerinin başlıcaları Atina, Isparta, Korint, Larissa, Megara
  • Yunanlılar, Yunanistan da tarıma elverişli arazinin az olması nedeniyle DENİZ TİCARETİ ve KOLONİCİLİK ile uğraşmıştır.

 

Tıpkı İyonyalılar gibi  İlk Çağın en önemli Kültür ve Bilim merkezlerinden biri olmuştur. Bu gelişmişliğin sebebi ise :

  1. Kolonicilik ve deniz ticareti sayesinde büyük zenginlik elde edilmesi ve ekonomik refahın yükselmesi
  2. Yunanistan’ın Asya ile Avrupa’nın kesişme noktasında olması böylece her iki kültürü tanıyarak kendi bünyesinde birleştirmesi
  3. Şehir devletlerinde serbest düşünce ortamının var olması

TÜM BUNLAR SAYESİNDE;

1. BİLİM VE KÜLTÜR MERKEZİ HALİNE GELMİŞ, Tarih (Heredot), tıp, aritmetik, geometri, astronomi, felsefe gibi alanlarda öne çıkmış, Sokrates, Platon, Aristo gibi düşünürler yetişmiştir.

2. DEMOKRASİNİN BEŞİĞİ OLMUŞ,

3. İSKENDER VE HELLENİZİM,

4. ROMA

5. HATTA MODERN AVRUPA KÜLTÜRLERİNİN (RÖNESANS) TEMELİNİ OLUŞTURMUŞTUR.

  • Yunan toplumu da tüm İlk Çağ toplumları gibi sınıflara ayrılmıştır.
  1. Siyasi haklara sahip olan yurttaşlar,
  2. toprağa bağlı hiçbir hakkı olamayan köylüler,
  3. köleler olarak ayrılmıştır.

NOT :  Sınıflar arasındaki mücadele;

1. çeşitli kanunların yapılmasında

2. oligarşiden demokrasiye geçilmesinde etkili olmuştur.

Sınıflar arasındaki çatışmaları engellemek için sırasıyla DRAGON, SOLON VE KLİSTENES kanunlar yapmıştır.

Bu kanunlarda;

DROGON : Soyluların keyfi yönetimini orta sınıf lehine değiştirdi.

SOLON : Köleliği ve doğuştan soyluluğu kaldırdı.

 KLİSTENES : Halk meclisi önemli bir kurum haline geldi ve sınıf farklılığı ortadan kaldırıldı. Böylece DEMOKRASİ rejimi ortaya çıktı.

 

YUNAN DİNİ:

  • çok tanrılı bir dine inanmışlardır.
  • Tanrıları insan şeklinde ve ölümsüzdür.
  • Bu düşünce onları tanrılarının heykellerini yapmaya götürmüştür.
  • Böylece eski yunanda heykel sanatı ve mimari gelişmiştir.

Yunanlılar OLİMPİYAT oyunlarının yaratıcısıdır.

  • En büyük tanrıları ZEUS’u onurlandırmak için onun yaşadığına inandıkları OLİMPOS dağı eteklerinde 4 yılda bir, bir araya gelerek yarışmalar yapmışlardır.
  • Bu oyunlar günümüzde Olimpiyat oyunlarına temel olmuştur.

DİKKAT : Yunanlılar şehir devletleri halinde yaşadıkları için siyasi birlik yoktur. Buna rağmen kültürel olarak birleşmiş bir yunan toplumu vardır. Bu kültür birliğinde Olimpiyat oyunlarının çok büyük katkısı vardır.

ZEUS HEYKELİ

  • Zeus Tapınağının içinde bulunan heykel, tapınağa ancak sığabiliyordu, hatta oturur vaziyette tasvir edilen Zeus, ayağa kalksa tapınağın tavanı yıkılacakmış gibi duruyordu.”
  • Heykel 12 m yüksekliğindeydi.
  • Dünyanın yedi harikası arasında saylan heykel, Yunanlılar tarafından, yeni kurulan İstanbul’a taşınmıştır ve orada 462 yılındaki büyük yangında yok olmuştur.