Atatürk ilkeleri; Mustafa Kemal Atatürk tarafından, Türk milletinin ihtiyaçlarına göre oluşturulmuş ve İnkılâplar yoluyla hayata geçirilmiş Atatürkçü düşünce sistemini oluşturan parçalardır.

Atatürk ilkeleri, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerine, dünyada esen milliyetçilik rüzgârlarına, saltanat yönetiminin eksikliklerine, dini taassubun halkı sürüklediği cehalete ve Osmanlı toplumunun geri kalmışlığına bizzat şahit olmuş, Mustafa Kemal tarafından düşünülmüş ve onun öncülüğünde uygulanmışlardır.

ATATÜRK İLKELERİ

  • CUMHURİYETÇİLİK
  • MİLLİYETÇİLİK (ULUSÇULUK)
  • LAİKLİK
  • HALKÇILIK
  • İNKILÂPÇILIK (DEVRİMCİLİK)
  • DEVLETÇİLİK

NOT: Atatürk ilkeleri, 1937 yılında Anayasaya girmiştir.

Atatürk İlkelerinin Ortak Özellikleri

  • Türk Milletinin güncel ihtiyaçlarından doğmuşlardır.
  • İlkelerin ortaya çıkmasında herhangi bir dış baskı ya da taklitçilik yoktur. Tamamen Mustafa Kemal’in düşünce yapısının ürünüdür.

DİKKAT: İlginç bir örnek vermek gerekirse Almanların Faşist lideri Hitler, Ona komünist der, Sovyetlerin komünist lideri Stalin ise Faşist olduğunu iddia eder. Buna son noktayı şöyle koyalım: “Ne sağdan, ne soldan; Atatürk’ün çizdiği yoldan!”

  • İlkeler, Türk milletini çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmayı amaç edinmiştir.
  • Atatürk ilkeleri bir bütündür. Birbirinden ayrı düşünülemez. Çünkü birbirlerini tamamlarlar.
  • Atatürk ilkeleri Türk milletinin karakterine ve geleneklerine uygundur.
  • Atatürk ilkeleri gerçekçidir. Ayakları yere basmayan felsefi öğretiler gibi düşünmemek gerekir.
  • Atatürk ilkeleri, Türk milletinin siyasi, sosyal, ekonomik, kısacası her açıdan gelişmesini amaçlar.
  • Atatürk ilkeleri ve Atatürkçü düşünme sistemi durağan değil, dinamik bir yapıya sahiptir.

 

Atatürk İlkeleri ile ilgili Önemli İpuçları

  • Atatürk’ün her türlü siyasi tartışmanın dışında tutulması gerektiğini söylediği iki ilkesi, CUMHURİYETÇİLİK VE LAİKLİK’TİR.
  • Tüm Atatürk ilkelerinin merkezinde yer alan ve Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunda temel oluşturan ilke MİLLİYETÇİLİK İlkesi’dir.
  • HALKÇILIK ilkesi, Cumhuriyetçilik ve Milliyetçilik ilkelerinin sonucu ortaya çıkmıştır.
  • Atatürk ilke ve inkılâplarını durağanlıktan kurtaran Atatürk ilkesi İNKILÂPÇILIKTIR. Böylece Atatürk ilke ve İnkılâplarını koruyucu bir rolü vardır.
  • Her ilke birbirinin bütünleyicisi ya da tamamlayıcısıdır. İlkeleri işlerken hangi ilkenin, hangi yönden bir diğerinin bütünleyicisi olduğunu göreceğiz.
  • Atatürk ilkeleri, birbirlerini tamamlar. Biraz dolaylı düşündüğümüzde her inkılâptan her ilkeyi çıkarmak mümkündür. Bu yüzden, böyle sorularda mümkün olduğu kadar direkt düşünmeliyiz.