Osmanlı tarihi, daha kolay öğrenebilmek ve öğretebilmek için tarihçiler tarafından beş bölüme ayrılmıştır.

  • Kuruluş dönemi (Beylikten devlete) (14. Yy / 15. yy’ın ilk yarısı)
  • Yükselme dönemi (Dünya gücü Osmanlı)(15. yy.’ın ikinci yarısı / 16. yy)
  • Duraklama dönemi (17. Yy Arayış yılları)
  • Gerileme dönemi (18. Yy Değişim ve diplomasi)
  • Dağılma dönemi (19. Yy. En uzun yüzyıl)

KURULUŞ DÖNEMİ HÜKÜMDARLARI:

  • OSMAN GAZİ
  • ORHAN GAZİ
  • I. MURAT
  • I. BAYEZİT (YILDIRIM)
  • I. MEHMET (ÇELEBİ)
  • II. MURAT
  • II. MEHMET (FATİH)

 

KAYILAR ANADOLU’DA

  • Osmanlı Devleti Oğuzların Bozok kolunun, Günhan soyunun, KAYI BOYU tarafından kurulmuştur.
  • Kayılar, Orta Asya’daki Moğol basıksından dolayı Anadolu Selçuklu hükümdarı I. Alâeddin Keykubat zamanında Anadolu’ya gelerek Ankara’nın batısındaki KARACADAĞ bölgesine yerleştirildi.
  • Daha sonra bir UÇ BÖLGESİ olan SÖĞÜT-DOMANİÇ yöresine yerleştiler.
  • Bu sırada Kayı boyunun başında ERTUĞRUL GAZİ bulunmaktaydı.

Kayılar geldiğinde Anadolu’da güçlü siyasi yapılar yoktur. ANADOLUDA

  • Bizans: Eski gücünün çok uzağındadır. Anadolu’daki topraklarının büyük kısmını kaybetmiştir. Trakya’daki topraklara sahiptir. İstanbul’da sürekli taht kavgaları ve entrikalar yaşanmaktadır. İmparator kendi TEKFURLARINA (Bizans valisi/ bir çeşit derebeyi) bile söz geçirecek durumda değildir. Halk, yönetimden baskı görmekte, ezilmektedir.
  • Trabzon (Pontus) Rum İmparatorluğu: Doğu Karadeniz bölgesinde hüküm süren bu devlet 4. haçlı seferi sırasında kurulmuştur.
  • Moğol (İlhanlı) Devleti: Merkezi İran olan bu devlet, Kösedağ savaşından itibaren Anadolu’nun özellikle Doğu ve Orta kesimlerini kontrol etmektedir. Bu bölgede yaşayan Türklere yoğun bir baskı uygulamaktadır.
  • Anadolu Beylikleri: Türkiye Selçuklu Devleti dağılma sürecine girince Boy yapısını koruyan Türkler kendi beyleri önderliğinde bağımsız beylikler kurmuştur. Osmanoğulları da bunlardan biridir.

Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Döneminde Balkanlar’da da güçlü siyasi yapılar yoktur.  Bu bölgede güçlü bir merkezi devlet yoktu. Balkanlar, derebeyi denilen yerel siyasi güçler arasında tam bir siyasi bölünmüşlük içerisindeydi. 

  • Bizans
  • Bulgar Krallığı
  • Sırp Krallığı
  • Macar Krallığı
  • Mora Despotluğu
  • Arnavutluk Prensliği

 


YENİ BİR DEVLET DOĞUYOR

  • Halil İNALCIK’a göre Osmanlı Devleti’nin kuruluş tarihi 1302 yani KOYUNHİSAR (BAFEON) SAVAŞI’DIR.

Çünkü:

  • Küçük bir aşiret beyinin İmparatorluk ordusuna karşı kazandığı bu başarı onu karizmatik bir lider olarak ortaya çıkarmış,
  • Anadolu Türkleri tarafından tanınmasını sağlamış,
  • Böylece bir hanedan kurucusu konumuna getirmiştir.
  • Ayrıca Bu savaştan sonra Osman Bey, kendi adına para bastırmış ve hutbe okutmuştur.

NOT: Para bastırmak ve hutbe okutmak Türk-İslam dünyasında bağımsızlık ve hakimiyet alametidir.

  • Diğer yandan, Son A.Selçuklu hükümdarının 1299’da İlhanlılar tarafından İran’a götürülmesi üzerine doğan iktidar boşluğundan yararlanan Anadolu Beylikleri bağımsızlıklarını ilan etmiştir. Bunlardan biri de Osmanlı Beyliğidir.

Sonuç olarak OSMANLI DEVLETİ, OSMAN BEY TARAFINDAN, 1299 YA DA 1302 YILINDA, SÖĞÜT VE DOMANİÇ YÖRESİNDE KURULMUŞTUR.

 

Osmanlı beyliği Anadolu Türk beylikleri içinde en küçüklerden biridir. Buna rağmen çok ve sağlam bir şekilde büyümüştür.

BUNUN SEBEPLERİ İSE:

  • Bizans sınırında kurulmuş olması (yani bir uç beyliği olması) ve önünde başka bir beyliğin kurulmasına izin vermemesi
  • İlk etapta Anadolu Türk beylikleri ile mücadeleye girmemesi
  • Zamanında RUMELİ’YE geçmeyi başarabilmesi
  • Bizans ile yaptığı başarılı mücadele sayesinde hem Orta Asya’dan gelen Türk göçünü, hem de diğer beyliklerin askeri gücünü kendine çekebilmesi
  • Başarı ile uygulanan GAZA ve CİHAT anlayışı
  • Merkezi otoritenin bölünmesine hiçbir zaman izin verilmemesi
  • Fethettiği topraklarda yaşayan halka karşı uyguladığı HOŞGÖRÜ (İSTİMALET) POLİTİKASI
  • Bizans’ın ömrünü tamamlamış, kendi TEKFURLARINA dahi söz geçiremeyen bir devlet haline gelmesi
  • Avrupa’da Osmanlı Devleti’nin ilerleyişini durdurabilecek güçte devletlerin olmayışı (FEODALİTE)
  • Avrupa’da devam eden yüzyıl savaşları
  • Başarılı bir İSKÂN (YERLEŞTİRME) politikası uygulanması
  • Tımar Sisteminin uygulanması
  • İlk dönem hükümdar ve devlet adamlarının yetenekli, çalışkan olmaları

DİKKAT 1: Gaza; din uğruna yapılan savaştır. Gaza Politikası gereği kuruluş döneminin ilk yıllarında fetih hareketleri savaş alanlarının batıda olması nedeniyle batı yönünde gerçekleştirilmiştir.

DİKKAT 2: Osmanlı Devleti’nin kuruluş aşamasında Balkanlarda, Ortodoks ve Katolikler rekabet halindeydi.

DİKKAT 3: Osmanlılar, Balkanların fethinden sonra bu bölgedeki geniş topraklara sahip senyörlerin arazilerine el koyarak serf konumundaki Balkan köylülerine Tımar Sistemi ile toprağı kullanma hakkını verdiler. Bu gelişme, Osmanlı yönetiminin Balkanlara yerleşmesinde önemli bir etken oldu.