Savaşın Sebepleri:

  • En temel sebep Rusya’nın sıcak denizlere inmek istemesidir. Bunun için önce Kırım’ı, ardından Boğazları ele geçirmeye çalışmasıdır.
  • GREK ROJESİ: Türkler Avrupa’dan atılacak İstanbul merkez olan bir Rus prensin yönetiminde olan Grek Devleti kurulacaktı.
  • LEH MÜLTECİLER SORUNU: Rusya’dan kaçan Lehistan mültecilerinin Osmanlı Devletine sığınması ve bunları takip eden Rusya’nın Osmanlı topraklarına girmesi sonucu savaş başlamıştır.

 

Savaş sırasında;

  • Eflak, Boğdan ve Kırımı işgal eden Rusya Mora’ya kadar geldi.
  • Osmanlı orduları çok ağır yenilgiler aldı.
  • Rusların Baltık donanması Akdeniz’e inerek Çeşme limanında Osmanlı gemilerini yaktı.

NOT: Çeşme baskını Osmanlı donanmasının tarihinde uğradığı en büyük 4. büyük felaketten 2.sidir.

 

Savaşın Bitişi:

Avusturya ve Prusya’nın araya girmesi ile küçük kaynarca antlaşması (1774) imzalandı.

 

Antlaşmanın maddeleri:

  • Kırıma bağımsızlık verilecek, Kırım halkı dini bakımdan Osmanlı halifesine bağlı kalacak.

Yorum1: İlk kez halkın tamamı Türk ve Müslüman olan bir toprak kaybedildi.

Yorum2: Karadeniz Türk gölü (Osmanlı) olmaktan çıktı.

Yorum3: Osmanlı Devleti ilk kez halifenin siyasi gücünden yararlanmak istedi.

  • Azak kalesi ve çevresi Rusya’ya verilecek.

Yorum: Rusya Karadeniz’e inme imkânı elde etti.

  • Rusya Osmanlı ülkesinde yaşan Ortodoks halkının koruyuculuğunu üstlenecek.

Yorum: Böylece Rusya Osmanlının iç işlerine karışabilme imkânı buldu.

  • Rusya İstanbul da sürekli elçi bulundurabilecek ve istediği yerde konsolosluk açabilecek.

Yorum: Böylece Rusya Osmanlının iç işlerine karışabilme imkânı buldu.

  • Osmanlı Devleti Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecek

Yorum: Osmanlı tarihinde ilk kez savaş tazminatı ödemiştir

  • Rusya diğer devletlere verilen kapitülasyonlardan yararlanabilecek.

  • Rusya savaşta elde ettiği toprakları geri verecek.

Önemi: Osmanlı Devletinin 18. Yüzyılda imzalandığı en ağır antlaşmadır.

DİKKAT: Antlaşmanın maddesine dikkat etmeliyiz. Madde; “Kırım bağımsız olacak” diyor. Rusya’ya ait olacak demiyor. Kırım’ın bizden kopup Rusya’nın eline geçişi bir dizi olay sonucu olmuştur.

Kırımın elden çıkış süreci:

  • Küçük Kaynarca Antlaşması ile bağımsız oldu
  • Aynalıkavak tenkihnamesi ile Rusya yanlısı Şahin Giray Kırım Hanı oldu.
  • Yaş antlaşması ile Kırım Rusya’ya bağlandı.